Başlıklar
Çamdan çıkarılan reçinenin kilosu 1000 TL’ye satılıyor. Çam ağaçlarında reçine üretimi sayesinde, orman köylerinde yaşayan halk için yeni bir gelir kapısı oldu. Doğru teknikle ağaçlardan reçine almak, ağaca zarar vermiyor. Aksine ağaç için de faydalı oluyor.
Reçine ve reçine üretimi insanlık tarihi kadar eskidir.
Recine; Ormandaki gizli hazine
Çam ağaçlarından reçine üretimi Asurlular, Finikeliler, Mısırlılar ve Yunanlılar gibi Doğu Akdeniz Milletlerince biliniyordu. Türkiye’de, dikili çam ağaçlarının gövdelerinde yara açmak suretiyle yapılan reçine üretimi, kızılçam ormanlarının tensil sahalarında Mazek’in Oluklu Çizgi metodu ve son yıllarda da asit pastanın dar yara metodu kullanılarak yapılmaktadır. 3 096 064 hektar normal ve bozuk kızılçam ormanlarımızın yaklaşık 1 191 132 hektarlık kısmında reçine üretimi yapılmaktadır. Mevcutta reçine üretimi yapılan alan ise yaklaşık 100 000 hektardır.
İzleyin: Ağaç Reçinesi Genel Bilgilendirme
Ülkemizde Bursa, Çanakkale bölgelerinden başlayıp Ege ve Akdeniz bölgesinde Adana’ya kadar ulaşan orman kuşağındaki sadece kızılçam türleri göz önüne alınarak reçine üretimi yapılabilecek vasıfta yaklaşık 1,5 milyon hektar orman sahası mevcuttur.
Reçine nerelerde kullanılıyor?
Reçine türevlerinin kağıt sanayiinde, kimyasal tat ve koku verici maddelerin yapımı na kadar çok çeşitli kullanım yerleri var. Kağıt sanayiinde selüloz liflerini yapıştıncı madde ve kağıdın mürekkep ve rutubet emmesini engelleyici madde olarak, ayrıca kağıda ağırlık ve parlaklık vermek amacıyla kullanılır. Yine, sabun, sentetik reçine, cila, matbaa mürekkebi yapımında, yaylı müzik a!etlerinde, şarapnel yapımında mermilerin dolgu maddesi olarak, bira fıçılarında sızdırmayı önlemek ve sakız yapımında kullanılmaktadır.
Video: Reçine Üretimi
Reçine üretimi yapılacak ormanlar nasıl olmalı?
- Ormanın bulunduğu yerde sıcaklık ve rutubet fazla olmalı,
- Rüzgar ve cereyanlara açık bulunmamalı,
- Işığın girişine engel olacak derecede sık olmamalı (0.6-0.7 kapalılık uygundur).
- Reçine üretim bölgesi daha çok güneş gören bakılarda bulunmalı ve meyil sarp orman tipine girmeyecek bir derecede olmalı (reçinecilikte %20’ye kadar olan meyil uygundur).
- Yüksek rakımlarda sıcaklık farkının çokluğu, reçine verimini azaltacağından, reçine bölgesi mümkün olduğu kadar alçak rakımlarda olmalıdır. Alçak rakımlar, özellikle denize olan yakınlık sıcaklık ve rutubeti arttırdığından, verim durumu, yüksek rakımiara göre iyi olacaktır.
- Reçine üretilen ormanın toprağı gevşek, kumlu topraklardan olmalıdır.
- Meşçerenin IV. ve V. çap sınıflarındaki ağaçları çok sayıda bulunmalı, reçine üretilecek ağaçların en küçük çapı 26 cm olmalı ve bu çaptan küçük ağaçlarda reçine üretimi yapılmamalıdır.
Seyredin: Reçine Üretim Eğitim Videosu – Prof.Dr.İlhan Deniz
Reçine üretim yöntemleri
1- Akma Reçine: Dikili çam ağaçları ndan üretilen reçinedir. Çam ağacı türlerinin gövdelerine çeşitli yöntemlere yara açılarak ham reçine (akma reçine) elde edilir. Bu da işlenerek kolofan ve terebantin üretilir.
2- Ekstrakt Reçinesi: Reçineli, odunların ekstraksiyonu ile elde edilen bu reçine, su buharı destiasyonu ile elde edilen reçineler olarak bilinirse de proseste uzun zaman alan bir işlem değildir. Başlıca ekstraksiyon ürünleri: terebentin, pine-oil ve kolofandır. Yeşil renkleki uygun absorblayıcılaria veya furturolden geçirilerek rengi. Bu işlem sonunda koiofan ve çam katranı elde edilir. Edremit’te bu metotla reçine üreten bir tesis bulunmaktadır. Ancak hammadde veya nedeniyle zaman zaman tesis presesinin artık sularından geri kazanılan yan üründür.
3- Sülfat Reçinesi: Kraft prosesinin artık sularından geri kazanılan yan üründür. Çam yongalarını kağıt hamuruna dönüştürmek için yapılan pişirme sırasında, oluşan uçucu gazlar yoğunlaştırılarak sülfat terebarıtini elde edilir. Yine pişirme sırasında oluşan siyah iikörün asitle muamelesinden ham tall-oil elde edilir. Tall-oil’in fraksiyonlu destilasyonu ile de yağ ve reçine asitleri ve kolofan elde edilir. ·ı ton tall-oil’den 272 kg asitleri, 3″18 kolofan ve 328 kg orta ve ağır katran elde edilir. Ülkemizde Dalaman’da SEKA’da son yıllarda bu ilave tesis kurulmuş ve atık sulardan reçine üretmeye başlamıştır.
